Lekarze mają szereg możliwości sprawdzenia, czy pacjent cierpi na chorobę wątroby. Dolegliwości nie zawsze są oczywiste, ale w oparciu o wywiad, podstawowe badania i diagnostykę obrazową można potwierdzić lub wykluczyć występowanie schorzenia.

Wstępne badanie – wywiad lekarski i badanie fizykalne

Zanim zostaną przeprowadzone bardziej szczegółowe badania wątroby, lekarz powinien przeprowadzić szczegółowy wywiad z pacjentem, dzięki czemu będzie w stanie ocenić czy tryb życia ma znaczący wpływ na funkcjonowanie wątroby, czy pacjent ma kontakt z substancjami toksycznymi i jakie dolegliwości aktualnie mu dokuczają. Istotne są informacje o przewlekłym zmęczeniu, utracie apetytu, nudnościach, bólach brzucha, a nawet swędzeniu skóry. W wywiadzie powinny zostać zebrane dane dotyczące częstotliwości i ilości wypijanego alkoholu, przyjmowanych leków, diety, przebytych zabiegów oraz aktywności fizycznej. Badanie fizykalne polega na uciskaniu brzucha, co pozwala wyczuć pewne zmiany.

Jakie badania laboratoryjne obrazują stan wątroby?

W diagnostyce chorób wątroby badania laboratoryjne są wykonywane w pierwszej kolejności. Oznacza się przede wszystkim aktywność enzymów w osoczu. Wzrost stężenia ALT jest zależny od uszkodzeń wątroby. Poziom AST wzrasta, gdy dochodzi do obumarcia komórek lub ich uszkodzenia pod wpływem stosowania alkoholu lub leków. Istotną kwestię stanowi wartość bilirubiny całkowitej, na którą składa się bilirubina niesprzężona i bilirubina sprzężona. Analizie poddawana jest również gamma-glutamylotransferaza (GTP, GGTP) i fosfataza zasadowa (APL). Ważne jest zestawienie wszystkich wyników i wyciągnięcie wniosków z każdego z nich w korelacji ze sobą. Powyższe badania warto wykonywać regularnie, a nie tylko w momencie, gdy wystąpią już jakieś dolegliwości, dzięki czemu można wyeliminować niektóre schorzenia zanim zdążą się rozwinąć w bardziej zaawansowane stadium.

Obrazowe metody wykrywania schorzeń

Ultrasonografia czyli USG należy do powszechnie stosowanych metod diagnostycznych. Pozwala wykryć nieprawidłowości w budowie wątroby związane m.in. z niejednorodnością miąższu, nieprawidłowym zarysem organu lub zmianą rozmiaru jego płatów. Doplerowskie USG dodatkowo umożliwia zbadanie żyły wrotnej i kierunku przepływu krwi. W podejrzeniu poważniejszych schorzeń takich jak nowotwory wykorzystuje się bardziej zaawansowane badania w postaci tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego.

Biopsja – inwazyjne badanie w celu oceny stanu wątroby

Biopsję przeprowadza się zwykle, jeśli nieinwazyjne badania wykazały pewne zmiany – najczęściej, gdy wykryto guza lub inną zmianę sugerującą nowotwór. Wówczas przy pomocy igły pobiera się niewielką próbkę tkanki wątroby, którą poddaje się szczegółowemu badaniu. Biopsja umożliwia nie tylko ocenę stanu organu, ale również ułatwia znalezienie przyczyny dolegliwości.