Choroby neurologiczne są trudne do leczenia, ponieważ ich podłoże często nie jest znane, zwłaszcza jeżeli dotyczy to chorób wieku starczego, jak Parkinson czy Alzheimer.

Przyczyny choroby Parkinsona

Mimo, że choroba została opisana dwieście lat temu przez angielskiego lekarza Jamesa Parkinsona, to jej przyczyny nie zostały odkryte do dnia dzisiejszego. Taki stan wiedzy znacznie utrudnia profilaktykę, diagnostykę i leczenie choroby.

Zmiany chorobowe spowodowane są stopniowym zanikiem komórek nerwowych w jądrach podstawy odpowiedzialnych za produkcję dopaminy. To ona pełni rolę łącznika między poszczególnymi obszarami mózgu i mięśniami. Dzięki niej nasze ruchy są precyzyjne i możemy wykonywać pożądane ruch mięśniowe. Z niewyjaśnionych przyczyn u niektórych osób następuje degeneracja (zmiany zwyrodnieniowe) komórek produkujących dopaminę. Czynnikami, które mogą wpływać na rozwój choroby są:

• obciążenia genetyczne (występujące wcześniej przypadki zachorowań w rodzinie),

• stres oksydacyjny,

• neuroinfekcje,

• czynniki toksyczne o podłożu zewnętrznym i wewnętrznym.

Objawy choroby Parkinsona

Cechą charakterystyczną tego schorzenia jest długotrwały rozwój. Charakterystyczne objawy pojawiają się dopiero po 60 roku życia, ale zmiany w komórkach zaczynają się znacznie wcześniej.

Cecha charakterystyczną choroby Parkinsona jest fakt, że zmiany uzewnętrzniają się dopiero wtedy, gdy obumiera 80% komórek, a poziom dopaminy spada do 20-30% zapotrzebowania.

Najwcześniej pojawiają się objawy niecharakterystyczne, które mogą oznaczać także inne choroby. W celu ich wyeliminowania lekarz powinien zlecić badania z zakresu diagnostyki obrazowej.

Do typowych objawów choroby Parkinsona można zaliczyć:

• zmęczenie, znużenie,

• zmienność nastrojów,

• drżenie rąk.

Ten ostatni objaw jest najbardziej charakterystyczny dla choroby Parkinsona. Drżenie występuje, kiedy ręce spokojnie spoczywają swobodnie na kolanach, często utrudnia samodzielne spożywanie posiłków. W miarę postępu choroby pojawiają się kolejne symptomy:

• zachwiania równowagi do częstych upadków włącznie,

• trudności z pisaniem, aż do całkowitego zaniku umiejętności,

• zaniki pamięci krótkiej,

• kłopoty z wysławianiem się,

• stany depresyjne i lękowe.

Objawy pojawiają się stopniowo i świadczą o postępie choroby.

Leczenie choroby Parkinsona

Ze względu na brak znajomości przyczyn wywołujących chorobę, ogranicza się do opóźniania jej rozwoju i niwelowania objawów. Diagnozę i leczenie ustala lekarz neurolog.

Leczenie choroby Parkinsona polega przede wszystkim na podawaniu leków nowej generacji (lewodopy i inhibilatorów kokarboksylazy). Powodują one stymulację produkcji dopaminy. stosowanie leków powinno być rozpoczynane od najmniejszych dawek. Niestety choroba Parkinsona jest nieuleczalna, dlatego dawki leku muszą być zwiększane w miarę nasilania się choroby.

Istniej grupa pacjentów lekoopornych, czyli takich, którzy nie reagują na środki farmakologiczne. Alternatywną metodą ich leczenia jest głęboka stymulacja mózgu (DBS). To metoda polegająca na wszczepieniu stymulatora i elektrod pobudzających produkcję dopaminy.

Zarówno leczenie farmakologiczne, jak i DBS są refundowane przez NFZ.

Coraz częściej w leczeniu choroby Parkinsona wdrażane są nowoczesne metody polegające na stałym dostarczaniu leku o tej samej dawce. Służą do tego cewniki wprowadzane do jelita pacjenta oraz pompy dawkujące lek podskórnie. Niestety te metody są odpłatne.

Szansą dla osób dotkniętych chorobą Parkinsona mogą być badania prowadzone w Szwecji polegające na wszczepianiu komórek płodowych do mózgu. Wyniki są obiecujące.